Više sagovornika Radija Slobodna Evropa iz Hadžića je potvrdilo za Radio Slobodna Evropa, da je osoba pod imenom Zoran Gašović bila među onima koji su zatvarali, mučili i strijeljali, mještane bošnjačke nacionalnosti 1992.godine.
Dan ranije, policijskog službenika iz Nikšića Zorana Gašovića uhapsilo je Specijalno policijsko odjeljenje Crne Gore zbog sumnje da je počinio ratni zločin u Hadžićima kod Sarajeva 1992.
Nakon hapšenja on je priveden na saslušanje tužiteljki specijalizovanoj za krivična djela protiv čovječnosti. U saopštenju Specijalnog tužilaštva Crne Gore se dalje navodi da se prikupljaju dokazi o tom krivičnom djelu.
Upravi policije, čiji je Zoran Gašović pripadnik, uputili smo pitanja od kada je njihov službenik i da li je bio suspendovan u prethodnom periodu.
Od Specijalnog tužilaštva RSE je tražio odgovore o daljoj proceduri i da li istraga protiv Gašovića povedena u saradnji sa Tužilaštvom za ratne zločine iz Bosne i Hercegovine.
Crna Gora ne izručuje osumnjičene za ratne zločine u drugim državama
U posljednja tri mjeseca Ministarstvo pravde Crne Gore odbilo je da izruči Kosovu dvojicu optuženih za ratne zločine na toj teritoriji počinjene 1998. i 1999.
Iako je Viši sud u Bijelom Polju 27. oktobra ove godine odlučio da se Živko Vuksanović izruči Kosovu, bivši ministar pravde Marko Kovač je odbio molbu za njegovo izručenje.
Dan ranije ministar Kovač je takođe odbio da izruči i Momčila Vukotića (61) pravosudnim organima Kosova, zbog zločina na teritoriji Peći.
U međuvremenu je izabrana nova Vlada 31. oktobra, čiji je ministar pravde Andrej Milović.
Krajem novembra, on je predložio da Crna Gora i Kosovo potpišu međudržavni Sporazum o izručenju.
Iz tužilaštva nije stigao odgovor, kao ni na pitanje da li će se razmatrati izručenje Gašovića Bosni i Hercegovini ili će istraga i potencijalni sudski proces biti obavljen u Crnoj Gori.
Za zločine u Hadžićima, 2004. je na osam godina osuđen Ratko Gašović.
RSE nije mogao da potvrdi navode medija da je on otac uhapšenog Zorana.
Šta kažu u Hadžićima
Na području Opštine Hadžići, srpske snage su 1992. formirale pet logora.
Sagovornici RSE, od kojih je dio insistirao na anonimnosti, su naveli da je ime Zorana Gašovića poznato bivšim logorašima.Dio zatvorenih pripadnika bošnjačke nacionalnosti je kako tvrde premještan i u druge logore.
Među sagovornicima RSE je i Ferida Nišić sekretarka Udruženja za traženje zarobljenih i nestalih iz Opštine Hadžići koja je saopštila da se nada, da će uhapšeni Zoran Gašović uputiti gdje su nestale osobe za kojima se još traga.
“Očekujem i nadam se da će Zoran Gašović možda uputiti na neke druge ljude koji znaju gdje je odvedena grupa od 46 ljudi u jednoj noći, a koji su prethodno bili premlaćeni do krvi. U ranu zoru 23. juna 1992. su odvezeni u nepoznato”, kaže Ferida Nišić.
Ona potvrđuje da su u Hadžićima činjena velika zlodjela, mučenja, ubijanja, maltretiranja.
Imamo u zaštićenoj dokumentaciji izjave preživjelih svjedoka, kaže Nišić.
A Udruženje iz Hadžića potražuje ukupno još 73 osobe koje su odvedene 1992. iz tog mjesta.
“Oni su odvedeni i ubijeni. Dobijali smo informacije o mogućim lokacijama i provjeravali, ali još nismo ništa našli”, navodi Nišić.
Obilježavanja i protesti
Ratni zločini počinjeni u Hadžićima, opštini u kantonu Sarajevo, koje su tokom 1992. godine, počinile snage Vojske Republike Srpske obilježavaju se svake godine pred spomenikom u tom mjestu na kome piše:
“Sjećajmo se preko 500 građana Hadžića, logoraša, sapatnika, žrtava ratnog zločina i genocida tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu 1992-1995. godine. Da se ne zaboravi, da se ne ponovi”.
Porodice više od 60 ubijenih osoba iz Donjih Hadžića obilježile su krajem juna ove godine 31. godišnjicu napada oružanih snaga bosanskih Srba na to mjesto, tražeći da se otkriju lokacije u kojima su tijela ubijenih i kazne odgovorni za njihova ubistva.
Godinu ranije juna 2022. rođaci 46 ljudi koji su nestali na području Hadžića juna 1992. godine, a čija tijela još nisu pronađena, održali su protest ispred Državnog tužilaštva u Sarajevu, držeći slike i imena nestalih.
Među njima bio je i Almin Dželilović, predsjednik Udruženja logoraša “Da se ne zaboravi i ne ponovi 92-95” koji je i sam bio među zarobljenicima. On nije želio da govori za RSE.
Hadžići su nakon rata u Bosni i Hercegovini sa još nekoliko predratnih sarajevskih opština Ilijaš, Vogošća, Ilidža, Rajlovac i Grbavica ušle u sastav Federacije BiH, dok je dio opština sa periferije postao dio drugog entiteta, Republike Srpske.
Nove optužbe za zločine u Hadžićima
Sarajevsko Kantonalno tužilaštvo je 30. decembra prošle godine optužilo Gorana Fifića i Mirjanu Milidrag zbog zločina počinjenih protiv civilnog stanovništva na području Hadžića polovinom juna 1992. godine, posebno ispred tamošnjeg Sportsko-rekreativnog centra.
Zločin su, kako se dodaje, počinili “sa još nekoliko njima poznatih vojnika Vojske Republike Srpske, naoružani različitim vrstama oružja”.
Na ponižavajuće načine mučili su, psihički i seksualno zlostavljali i premlaćivali, nanoseći trajne fizičke i psihičke povrede protivpravno zatvorenim civilima bošnjačke nacionalnosti sa područja više naselja opštine Hadžići, stoji u saopštenju Tužilaštva Kantona Sarajevo.
Tužilaštvo smatra da su kao saizvršioci, kršeći Međunarodno humanitarno pravo za vrijeme oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini počinili ratni zločin
Optužnica je proslijeđena Kantonalnom sudu u Sarajevu na potvrđivanje.
Ko je sve osuđen
Zbog zločina počinjenih u Hadžićima Sud Bosne i Hercegovine je 2009. osudio Rada Veselinovića na sedam i po godina zatvora.
Sud je naime prihvatio sporazum o priznanju krivice s obzirom da je Veselinović je priznao zločine protiv čovječnosti na području opštine Hadžići od maja 1992. do kraja iste godine.
Zločini u Hadžićima tokom 1992. pominju se i u haškim presudama bivšim čelnicima Republike Srpske predsjedniku Radovanu Karadžiću i predsjedniku Skupštine Momčilu Krajišniku.
Karadžić je osuđen na kaznu doživotnog zatvora, a Krajišnik na 20 godina.
Na opštinskom portalu Hadžića se navodi i ime i bivše predsjednice Republike Srpske Biljana Plavšić kao i imena izvršilaca Ratka Gašovića, Vlastimira Pušare, Bora Krsmanovića i Nemanja Jovičić.