foto: DW
Građanski/narodni plenum mogli bi organizovati politički predstavnici iz takozvanih srpskih stranaka, trudeći se da tako angažuju članstvo stranaka, ali i građanstvo koje nije članstvo političkih partija. Poduhvat bi mogao biti finansiran iz sredstava za finansiranje rada političkih stranaka koje stranke u Bosni i Hercegovini dobijaju iz budžeta. Mogla bi se tako predstaviti vrlo značajna i vrlo bitna rješenja za sadašnjost i budućnost Bosne i Hercegovine.
Lideri dominantnih nacionalnih i multinacionalnih stranka imaju, međutim, drugačiju viziju. Ukoliko nema okupljanja članstva koje govori i koje lideri treba da slušaju, ukoliko nema javnih razgovora s članstvom čija je tema budućnost stanovništva i države, tada lideri upravljaju takozvanim javnim mnjenjem, mišljenjem zajednice koja se ne susreće i ne organizuje, ali, navodno, misli isto, jednako, potpuno identično kao lider za koga glasa.
Tada je moguće da lideri političkih stranaka drže monopol publiciteta odgovora na pitanje kakvu Bosnu i Hercegovinu žele pripadnici srpskog naroda.
No u svojim odgovorima oni govore samo za sebe, po svojoj mjeri i po mjeri svog džepa: odgovaraju na pitanje kakvu sadašnjost i budućnost u ovoj zemlji žele baš oni, šta žele da građanstvo opet uradi samo za njih, s čime bi oni i samo oni lično bili zadovoljni. U neumornim repliciranjima jedni drugima lideri političkih stranka uz svesrdnu podršku medija pod njihovom kontrolom manipulišu javnim mnjenjem i oblikuju misao koju članstvo političkih stranaka i ostatak građanstva treba da osjeća.
Kako su afektivni ispadi, lažna moralisanja i lične ogorčenosti postale medijski sadržaj i sadržaj političkih obraćanja lidera, tako su predstavnici srpskog naroda odlučili da konstruišu i prezentuju navodno saglasje da je Bosna i Hercegovina nemoguća država za srpski narod, da u ovoj zemlji srpski narod ne vidi svoju budućnost, da za tu zemlju nije „mentalno vezan“, da ne može i ne želi razmišljati o sadašnjosti i budućnosti Bosne i Hercegovine, da ni na jedan način ne misli i ne osjeća da mu ta zemlja pripada i da je ta pripadnost obostrana.
Budući da u medijskom sadržaju dominiraju poruke političkih lidera, da su bosanskohercegovačkim medijima relevantni samo takozvani lideri koji, navodno, upravljaju brojčano znantnim javnim mnjenjima, nastoji se afirmisati sljedeća predstava:
ideja da je srpskom narodu u Bosni i Hercegovini pod hitno potreban lider koji bi prihvatio i cijenio Bosnu i Hercegovinu kao zemlju u kojoj srpski narod može i želi da živi, lider koji bi demokratizovao učešće građanstva u oblikovanju političkih poruka, a da pritom bude ekskluzivni predstavnik srpskog naroda…
Šta će srpski narod dobiti u toj spektakularnoj predstavi? Isto što bi dobio u građanskom plenumu o sadašnjosti i budućnosti Bosne i Hercegovine iz ekskluzivne perspektive srpskog naroda, ekskluzivnog prava na Bosnu i Hercegovinu koje srpski narod polaže zahvaljujući, eto, politički izmišljenoj tradiciji i izmišljenom političkom nasljeđu.
Isto što dobija u bilo kojoj drugoj ekskluzivnoj predstavi bilo koje nacije u Bosni i Hercegovini: uzde i novi jaram kolonijalističkih, imperijalističkih interesa nacionalne tranzicione elite i nacionalne buržoazije čije krčmljenje društvene svojine i zajedničkog dobra počiva upravo na ideji izmišljenih političkih nacija, izmišljenog političkog nasljeđa te nacije dizajnirane na istom horizontu emancipacije.
Sve te političke tradicije izmišljenih nacionalnih projekata počivaju na istom uzusu: u odgovorima na pitanja čiji je feudalizam stariji, koja nacija duže njeguje političke antagonizme između nadređenog i potčinjenog, čija je nacionalna tradicija feudalističkog tlačenja starija, koja je proizvela više kulturno-istorijske baštine, koja je bliže ispunjenju zemaljskih ostvarenja mitskih zapovijesti…
Pravo pitanje nije kada će Srbi u Bosni i Hercegovini imati lidera ili politički pokret koji bi svoju političku afirmaciju tražio u Republici srpskoj, u Brčko distriktu i Federaciji Bosne i Hercegovine, odnosno na nivou Bosne i Hercegovine.
Prava intriga ne leži, dakle, u još jednom srpskom, hrvatskom, bošnjačkom ili nekom drugom, trećem i četvrtom nacionalnom predznaku, već u posve drugom političkom pitanju: kada će nenancionalne, nenacionalističke političke stranke u Bosni i Hercegovini ovladati političkim metodama borbe, metodama političkog organizovanja, pravima i slobodama građanskog udruživanja i organizovanj, ali isključivo tako da budu sposobne da čuju, slušaju, učestvuju u dizajnu politike.
Novost bi bila postojanje političkog pokreta koji ne bi polagao ekskluzivno pravo na trajektoriju puta sadašnjosti i budućnosti, oblast kretanja crpljenja izvora državnosti i liniju putanje fluidnih nacionalnih identiteta baziranih na feudalističkom, buržoaskom nasljedstvu. Novost bi bila postojanje političkog pokreta koji ne bi tražio ekskluzivnog lidera koji treba, može i misli da je rješenje manipulisati javnim mnjenjem, konstruisati saglasje s političkim predstavnikom takozvanih drugih naroda s ciljem dogovora o budućnosti zajedničke zemlje. Novost bi bila da pojedinci i pojedinke koji/e glasaju za predvodnike afirmacije nacionalističkih politika, ovladaju snagom emancipacije i oslobođenja, snagama i pravima koja slobodni građani imaju u demokratskom društvu.
Uslovi su za to jasni i nedvosmisleni. Potrebno je donijeti određene političke odluke. Pomiriti se s činjenicom da su političke tradicije nacija u Bosni i Hercegovini – za razliku od kulturoloških tradicija grupa, zajednica, masa – izmišljeni koncepti koji su se afimisali u ratnim razaranjima, osvajanjima, stravičnim zločinima…
Pomiriti se s istinom da su u današnjem fluidnom vremenu, fluidnom prostoru i fluidnom životu ideniteti koje nude nacionalističke struje zamjena za uživanja prava i sloboda formulacije vlastitih preferencija pojedinaca, pojedinki, zajednica, grupa, masa, gomila, pa naposljetku i javnosti i društva. Pomiriti se s činjenicom da su nacionalni identiteti koje nude nacionalističke struje samo ona predstava i onaj spektakl koji građanke i građane udaljava od principa građanskog upravljanja društvenom svojinom. Ne, dakle, pomiriti se s liderima koji bi ove činjenice i ovu istinu izvrnuli naopačke.