foto: Adi Kebo/zurnal.info
Kako se bliži 9. januar, tako se i intenziviraju pripreme za obilježavanje neustavnog Dana Republike Srpske. Podsjetimo, iako je Ustavni sud BiH donio više odluka kojima je ovaj praznik proglašen neustavnim, vodstvo ovog bosanskohercegovačkog entiteta, predvođeno predsjednikom Miloradom Dodikom, svake godine raskošno obilježava ovaj datum.
Za Milorada Dodika i njegov SNSD bit će to savršena prilika da novac poreskih obveznika iskoriste za samopromociju, prkošenje, provokacije, politički marketing i regrutovanje biračkog tijela pred lokalne izbore koji bi se trebali održati najesen naredne godine. Drugim riječima, prigodna prilika za neformalni početak predizborne kampanje i „odbranu srpstva“ koja u ovom konkretnom slučaju znači samo jedno – sakrivanje Milorada Dodika, suočenog sa sankcijama, optužnicama i mogućim novim istragama, te teškom finansijskom situacijom u entitetu kojim suvereno vlada, iza naroda.
Da bi sve prošlo onako kako su zamislili Dodik i saradnici, prvo je trebalo osigurati – novac. Tako je Vlada bh. entiteta Republika Srpska, koju formalno vodi premijer Radovan Višković, a de facto sam Milorad Dodik, uz odobrenje većine poslanika u Narodnoj skupštini RS, odlučila rebalansom budžeta, umjesto planiranih 500.000 KM, za proslavu Dana RS izdvojiti rekordnih 1,45 miliona maraka. Osim toga, Dodikova sredstva za izradu medalja povećana su sa 180.000 na 420.000 maraka.
I nije problem Vladi umanjiti sredstva za, recimo, kulturu na mizernih 150.000 KM. Ili što svakako siromašno stanovništvo mahom mora preživljavati od 700 KM, koliko iznosi minimalna plata u ovom entitetu, odnosno 300-tinjak maraka koliko iznosi minimalna penzija. Obilježavanje neustavnog Dana RS i odbrana predsjednika ipak su važniji.
KO JE DO SADA DOBIJAO UGOVORE?
Kako potrošiti 1,45 miliona maraka, odnosno otprilike 2.071 minimalnu platu, odlučivat će, naravno, Milorad Dodik i njegov kabinet. Već su raspisani i tenderi vrijedni 650.000 KM bez, odnosno 760.500 KM sa uračunatim porezom, a neke stvari drugačije su u poređenju s prethodnim godinama.
Prema dostupnim podacima, od 2016. godine se za usluge organizacije proslave Dana RS dodjeljivao jedan ugovor određenoj firmi.
Od 2016. do 2019. godine to je bila banjalučka firma Re:Publika. Iz kabineta predsjednika Republike Srpske ova firma godišnje je dobijala između 392.151 KM i 426.750 KM bez PDV-a. Koliko su ovi ugovori bili značajni za ovu firmu, najbolje pokazuju dostupni podaci o njihovim finansijama.
Naime, prema informacijama s portala akta.ba, najuspješnije finansijske godine za ovu firmu bile su upravo 2016, 2017, 2018. i 2019. godina. Ukupni prihodi mjerili su se u stotinama hiljada maraka, a za više od polovine tih prihoda zaslužni su upravo ugovori za organizaciju proslave Dana RS.
Od 2020. godine organizaciju preuzima druga firma, a istovremeno se i prihodi Re:Publike počinju topiti. Tako je 2020. ova firma prihodovala tek 31.800 KM, 2021. 18.078 KM, a 2022. godine – nula maraka!
Istovremeno, prihodi firme City Consulting, također iz Banje Luke, od 2020. godine počinju naglo rasti. Razlog, naravno, jer je od 2020. godine posao organizacije neustavnog Dana RS povjeren upravo ovoj firmi. Rasla je i vrijednost ugovora – od 417.555 KM 2020. godine, preko ugovora vrijednog 328.640 KM za organizaciju 2021. godine, pa sve do ugovora vrijednih 637.400 KM, odnosno 641.000 KM bez PDV-a u posljednje dvije godine. Prve tri godine City Consulting dobijao je ugovore u konzorciju s firmom SD Sistemi iz Laktaša, dok je prošle godine sam zaključio ugovor za organizaciju.
Očekivano, dostupni podaci govore da je na adresu predsjednika RS uvijek stizala samo jedna ponuda koja bi na kraju bila i prihvaćena.
Kako smo naveli, ove godine određene stvari su se promijenile, pa će umjesto jednog, biti dodijeljena dva različita ugovora – jedan za usluge organizacije, a drugi za usluge medijske kampanje. Prvi vrijedan 410.000 KM, a drugi 240.000 KM bez uračunatog poreza.
Sami tenderi otkrivaju šta to tačno Dodik i saradnici žele i očekuju, dok brojni detalji i zahtjevi koji su postavljeni pred potencijalne ponuđače naslućuju da bi se moglo opet desiti isto što i prethodnih godina – da se javi samo jedna firma.
DRON SHOW i 10.000 ZASTAVICA
Ukratko, prvim tenderom traži se organizacija svečane akademije u Sportskoj dvorani Borik u Banjoj Luci, potom organizacija svečanih događaja na otvorenom u Banjoj Luci, te organizacija pratećih aktivnosti proslave širom Republike Srpske.
U vrlo detaljnom opisu toga šta će se tačno dešavati 9. januara, izdvaja se nekoliko stavki. Tako će se na svečanoj akademiji afirmisati „kulturna tradicija Republike Srpske, vrijednosti Republike Srpske, neke od njenih istorijskih ličnosti, kao i savremena rodoljubiva razmišljanja kod mladih ljudi koji žive u Republici Srpskoj“.
Na otvorenom bi se trebao organizirati – dron show!
„Kombinacija boja i pozicija više od 100 dronova prikazao bi nekoliko elemenata broja 9 (devet), geografski oblik Republike Srpske i zastavu Republike Srpske tokom svečanog defilea. Maping na jednoj od zgrada i 3D LED ekran – animacija sa vizualom Dana Republike u 3D efektu koja bi bila emitovana cijelo vrijeme tokom trajanja programa, a bila bi postavljena na RK Boska, na nekoj od obližnjih zgrada ili na samom Trgu Krajine. Obojiti vizuelno drveće u parku Petar Kočić u boje zastave Republike Srpske“, navodi se.
Ističe se i kako pažnju treba usmjeriti i na prateće aktivnosti širom entiteta i to „treba da budu organizovane s ciljem informisanja građana cijele Republike Srpske o svim događajima proslave Dana Republike Srpske, te s ciljem animiranja i motivisanja građana u svim dijelovima Republike Srpske na proslavu Dana Republike Srpske. Aktivnosti koje će biti organizovane trebalo bi da probude nacionalnu svijest svih građana Republike Srpske, te izazovu pozitivno osjećanje i pokrenu građane na pozitivne akcije u vezi s proslavom Dana Republike Srpske, sve u skladu sa tehničkom specifikacijom“.
Naravno, ovaj posao ne može dobiti svako. Izdvojimo da firme moraju imati minimalan ukupni promet u 2022. u iznosu od 820.000 KM, potom uspješno iskustvo u realizaciji jednog ili više ugovora o izvršenju istih ili sličnih usluga u minimalnoj vrijednosti od 410.000 KM, da posjeduju relevantnu opremu, da na raspolaganju imaju šefa produkcije, ton majstora, monitoring ton majstora, asistenta ton majstora, majstora svjetla, asistenta majstora svjetla, video realizatora, najmanje dva dron operatera s radnim iskustvom i uspješno položenoj obuci za pilota drona i poznavanjem propisa iz civilnog vazduhoplovstva BiH za pilota drona, najmanje pet tehničara – pomoćnika pilota drona…
Uz sve ovo, na čak 25 stranica A4 formata je navedena i lista opreme koju ponuđači moraju imati, a čije su karakteristike u velikoj mjeri ograničavajuće i diskriminirajuće – od audio i rasvjetne opreme, pa sve do dronova.
Istaknuto je i to da su ponuđači obavezni organizovati podjelu najmanje 10.000 komada zastava i najmanje 20.000 letaka građanima u svim gradovima i najmanje 15 općina u periodu od 6. do 10. januara 2024. godine.
VIDEO SPOTOVI, BILBORDI, LED PANELI…
Ni sve ovo nije bilo dovoljno Miloradu Dodiku, pa je odlučio da svemu treba prethoditi i ozbiljna medijska kampanja. Za to je izdvojio 240.000 KM, a tender ništa manje sumnjiv nego prvi.
Konkretno, kampanja se mora provesti na najmanje dvije televizijske stanice, potom u štampanim i elektronskim izdanjima dnevnih novina, na web portalima, na LED displejima i bilbordima, a tenderom se traži i usluga produkcije video spotova i reportaža, dizajna i grafičke pripreme oglasa, dizajna i grafičke pripreme banera za objavu na portalu i dizajna i grafičke pripreme oglasa – bilborda.
Inače, od ponuđača se traži pružanje tri vrste usluga: izrada strategije tržišne komunikacije i planiranje medija, potom kreiranje i produkcija promotivnih materijala i reklama, te implementacija komunikacione i medijske kampanje.
Između ostalog, traži se „stvaranje interaktivnih i zanimljivih reklamnih kampanja koje privlače pažnju“, „kreiranje inovativnih grafička rješenja“, te je „potrebno uraditi i kvalitetnu video produkciju s pet igranih televizijskih spotova“. Kamere kojima će se raditi moraju biti isključivo 6K, a dron 5.1K rezolucije. Predviđena je i izrada internet stranice.
Što se tiče implementacije kampanje, izdvojimo to da je potrebno napisati stručne PR tekstove, da je potrebno izvršiti zakup internet portala i štampanih medija za minimalno 50 objava, a što se tiče televizije treba izvršiti zakup medija od minimalno 10.000 sekundi u „prime time“ terminima i 10.000 sekundi u „off time“ terminima. Od ponuđača se očekuje promocija Dana RS i na društvenim mrežama.
Specifikacije su toliko detaljno navedene, da su određene i precizne dimenzije najmanje 50 bilborda koliko se traži – formata 4×3 m; 5,1×2,4 m; 3.7×2.7 m; 8×3 m; 1.3×1.8 m; 1.2×1.8m; 10×5 m ili većih – na području najmanje pet gradova Republike Srpske od čega na području najmanje jednog grada po najmanje tri prosvijetljena (unutrašnje pozadinsko svijetlo-backlight) površina sa štampom na vinilu, a na području najmanje četiri grada po najmanje jedna osvijetljena (prednje svijetlo-frontlight) površina sa štampom na Blue Back papiru.
Precizno su navedene i dimenzije najmanje 10 digitalnih LED panela formata (1.19 x 1,75 m; 4×3 m; 7×4 m).
A firma koja može sve ovo pružiti mora, osim iskustva, imati na raspolaganju najmanje jednog stručnjaka za stratešku tržišnu komunikaciju sa iskustvom u tržišnoj komunikaciji, jednog stručnjaka za digitalni marketing sa iskustvom u oglašavanju na društvenim mrežama, pet osoba koji će činiti profesionalni tim za produkciju (producent, režiser, montažer, snimatelj, dron operater), jednog grafičkog dizajnera, jednog stručnjaka za razvoj internet stranica iz „Front-end“ tehnologija te jednog stručnjaka za razvoj internet stranica iz ”Back-end” tehnologija.
Pa, kad su se tenderi lijepo „nacrtali“, neka show počne…
