Zakonom se predviđala posebna prismotra i mogućnost zabrane rada za nevladine organizacije koje se finansiraju iz inostranstva, zabranu političkih aktivnosti, potrebu za dodatnom registracijom i slanjem finansijskih izvještaja.
Njime su kao “agenti stranog uticaja” definisane neprofitne organizacije koje pomažu strani subjekti, a koje se bave političkim djelovanjem ili političkim aktivnostima, uticajem na javno mnijenje, te one koje “narušavaju integritet i Ustav Republike Srpske”.
Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik objavio je da je Prijedlog zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija povučen iz skupštinske procedure “pošto je Republika Srpska opredijeljena evropskom putu”.
Dodik je u objavi na mreži X naveo da je dogovoreno s Vladom RS i poslanicima vladajuće koalicije u Skupštini RS da se zakon povuče kako bi bio “dodatno usaglašen sa zakonima koje imaju i primjenjuju pojedine evropske zemlje”, te “bio usklađen evropskom pravnom praksom”.
“Prijedlog je povučen na dodatno usaglašavanje i u dogledno vrijeme će biti vraćen u ponovnu proceduru” naveo je Dodik.
Narodna skupština Republike Srpske usvojila je 28. septembra prošle godine nacrt ovog zakona, koji je naišao na niz kritika javnosti, nevladinog sektora i međunarodnih organizacija.
Zakon je uvršten na dnevni red na početku zasijedanja Skupštine RS-a, 22. maja i pored pismenog poziva 46 nevladinih organizacija poslanicima da “ne glasaju za zakon zbog kojeg će na udaru biti svi koji se bore za ljudska prava i protiv korupcije”.
Isti dan je održan i performans “Smrt demokratiji”, tokom kog su predstavnici nevladinih organizacija simboličnim izlaganjem posmrtnog kovčega i obučeni u crninu nastojali da ukažu na pogubnost usvajanja zakona o “stranim agentima”.
Iz Misije OSCE-a su, takođe, u pismu od 20. maja upozorili kako je zakon o “stranim agentima” u suprotnostima sa ustavima RS, BiH i sa međunarodnim obavezama zemlje o poštovanju ljudskih prava.
Iz Ambasade SAD-a ranije su ocijenili kako je zakon u RS-u “represivan i nedemokratski”, koji bi, ako se provede, drastično narušio prava i slobode ljudi koji žive u Republici Srpskoj.
I Kancelarija Visokog predstavnika (OHR) u Bosni i Hercegovini je tražila povlačenje ovog zakona jer kako su naveli iz OHR-a, ima “za cilj da ušutka i zastraši organizacije civilnog društva”.
