Grupa međunarodnih i regionalnih eksperata, akademika, umjetnika, književnika, mirovnih i antiratnih aktivista, boraca za ljudska prava i medijskih poslenika uputila je otvoreno pismo crnogorskom premijeru Milojku Spajiću i svim resornim ministrima u Vladi Crne Gore.
U pismu se traži da Vlada Crne Gore odmah zvanično deklariše Crnu Goru kao kosponzora UN Rezolucije o 11. julu kao danu sjećanja i obilježavanja genocida u Srebrnici 1995. godine.
Tekst pisma sa spiskom potpisnika dajemo u prilogu:
Predsjedniku Vlade Crne Gore, Milojku Spajiću
Resornim ministrima u Vladi Crne Gore
Javni poziv na kosponzorisanje Rezolucije UN o Srebrenici
Uvaženi predsjedniče Vlade, uvaženi ministri:
Pred predstojeće glasanje 2. maja u Ujedinjenim nacijama (UN) o rezoluciji kojom bi se 11. juli proglasio “međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici 1995. godine”, pozivamo Vladu Crne Gore da se zvanično deklariše kao kosponzor ovog dokumenta.
Podsjećamo da je Međunarodni krivični tribunal za bivšu Jugoslaviju, kao tijelo UN, 2004. jednoglasno donio odluku da je masakr nad muškim stanovništvom srebreničke enklave u julu 1995. predstavljao čin genocida, i da je ova odluka 2007. potvrđena od Međunarodnog suda pravde, još jedne institucije pod pokroviteljstvom UN.
Smatramo da bi Crna Gora trebalo da bude među pokroviteljima pomenute rezolucije, s obzirom na njenu specifičnu poziciju u regionu i na dosad usvojene dokumente vezane za ratove 1990-ih. Na to nas moralno obavezuju Rezolucija Skupštine Crne Gore iz 2009 godine o prihvatanju Rezolucije Evropskog Parlamenta kojom smo se kao prvi u regionu odredili prema genocidu u Srebrenici, i Rezolucija o negiranju genocida u Srebrenici usvojena u Skupštini Crne Gore juna 2021. Kosponzorstvo predstavlja i državničku obavezu koja proizilazi iz ovih rezolucija, i pokroviteljstvo na koje pozivamo bi bilo u potpunom skladu sa dosadašnjim državnim odlukama Crne Gore, kao i sa spoljnopolitičkim prioritetima koje vaša Vlada javno zagovara.
Istovremeno, takvo pozicioniranje bi poslalo jasnu poruku o vrijednostima za koje se zalaže savremena Crna Gora, o njenim stremljenjima na domaćem, regionalnom i međunarodnom planu.
Takođe, taj čin bi poslao jasnu poruku o odnosu Crne Gore prema međunarodnim institucijama, koje su na osnovu ovlašćenja UN i kao organi svjetske organizacije donosile odluke protiv počinioca ratnih zločina na teritoriji SFRJ, uključujući i genocid u Srebrenici. Ovo bi bilo i mjerilo odnosa Crne Gore prema dešavanjima tokom 90-tih, i odraz njene uloge u tim događajima.
Vlada koja s ponosom ističe pomirenje kao jedan od svojih prioriteta, kojoj je stalo do istine, pravde i oslobađanja novih generacija od teških okova prošlosti, treba i mora da pokaže dosljednost i inicijativu u ovom procesu. Deklarisanje Crne Gore kao jednog od kosponzora najavljene rezolucije UN bi predstavljalo potvrdu ove dosljednosti i čin kojim bi Crna Gora potvrdila svoje deklarisane prioritete i pokazala da njena zvanična platforma ima stabilan moralni oslonac.
Iz navedenih razloga, upućujemo javni poziv Vladi Crne Gore da što prije formalno istakne svoje kosponzorstvo ovog međunarodnog dokumenta od istorijske važnosti.
Dr. Srđa Pavlović, Wirth Institute for Austrian and Central European Studies, University of Alberta, Edmonton, Canada
Dr. Vojislav Pejović, Evanston, Illinois, USA
Vesko Garčević, The Frederic S. Pardee School of Global Studies, Boston University, USA
Aida Ćorović, antiratna aktivistkinja, Beograd, Srbija
Kaćuša Krsmanović, novinarka, Podgorica, Crna Gora
Dr. Siniša Malešević, University College Dublin, Ireland
Milorad Popović, književnik, Podgorica, Crna Gora
Dr. Florian Bieber, Karl-Franzens-Universitat Graz, Austria
Dragan Bursać, novinar, Banjaluka, BiH
Dr. Edin Šarčević, Universitat Leipsig, Leipcig, Germany
Barbara Micheloni, aktivistkinja za ljudska prava, Torino, Italy
Dr. Adnan Prekić, Univerzitet Crne Gore, Podgorica, Crna Gora
Ahmed Burić, pjesnik, prevodilac i književni kritičar, Sarajevo, BiH
Dr. Marko Attila Hoare, Sarajevo School of Science and Technology, Sarajevo, BiH
Vesna Šćepanović, novinarka, Torino, Italy
Bosa Bakrač, New York, USA
MSci. Ivana Ćurčić, University of Wales Trinity Saint David, London, Great Britain
Sonja Biserko, antiratna aktivistkinja, Beograd, Srbija
Dr. John Paul Newman, Maynooth University, Ireland
Senad Pećanin, advokat, Sarajevo, BiH
Dr. Alfredo Sasso, Universita degli Studi de Firenze, Firenze, Italy
Štefica Galić, novinarka, Mostar, BiH
Florence Hartmann, Paris, France
Biljana Jovićević, Novinarka, Podgorica, Crna Gora
Azra Nuhefendić, Novinarka, Trieste, Italy
Dr. Liliana Ellena, Department of History and Civilization, European University Institute, Torino, Italy
Jasmina Tešanovic, Književnica i aktivistkinja, Ibiza, Spain